मंगेश पाडगांवकर
| मंगेश पाडगांवकर | |
|---|---|
 |
|
| जन्म नाव | मंगेश केशव पाडगांवकर |
| जन्म | मार्च १०, इ.स. १९२९ वेंगुर्ला, ब्रिटिश भारत (वर्तमान सिंधुदुर्ग जिल्हा, महाराष्ट्र) |
| राष्ट्रीयत्व | मराठी-भारतीय |
| कार्यक्षेत्र | साहित्य, अध्यापन |
| साहित्य प्रकार | कविता |
| वडील | केशव पाडगांवकर |
| पत्नी | यशोदा पाडगांवकर |
| अपत्ये | पुत्र: अजित पाडगांवकर, अभय पाडगांवकर कन्या: अंजली कुलकर्णी |
| पुरस्कार | महाराष्ट्र भूषण साहित्य अकादमी पुरस्कार (इ.स. १९८०) |
जीवन
मंगेश पाडगांवकर यांच्या लग्नाचे दुर्मिळ चित्र
पाडगांवकरांचा जन्म मार्च १०, इ.स. १९२९ रोजी वेंगुर्ला, ब्रिटिश भारत (वर्तमान सिंधुदुर्ग जिल्हा, महाराष्ट्र) येथे झाला. त्यांनी मुंबई विद्यापीठातून मराठी व संस्कृत या भाषाविषयांत एम.ए. केले. ते काही काळ मुंबईच्या रुइया महाविद्यालयात मराठी भाषाविषय शिकवत होते.
मंगेश केशव पाडगांवकर (मार्च १०, इ.स. १९२९; वेंगुर्ला, ब्रिटिश भारत - हयात) हे मराठी कवी आहेत. सलाम या कवितासंग्रहासाठी यांना इ.स. १९८० साली साहित्य अकादमी पुरस्कार देऊन गौरवण्यात आले.
प्रकाशित साहित्य
| साहित्यकृती | साहित्यप्रकार | प्रकाशक | प्रकाशन वर्ष (इ.स.) | आवृत्ती |
|---|---|---|---|---|
| धारानृत्य (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९५० | २००२ | |
| जिप्सी (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९५३ | १९५९, १९६५, १९६८, १९७२, १९८६, १९८७, १९९३, १९९४, १९९५, १९९७, २००१, २००३, २००५ | |
| निंबोणीच्या झाडामागे (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९५४ | १९५८, १९९६ | |
| छोरी (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९५७ | १९८८, १९९९, २००३ | |
| शर्मिष्ठा (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९६० | २००३ | |
| उत्सव (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९६२ | १९८९, २००१, २००६ | |
| वात्रटिका (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९६३ | १९९९, २००२, २००४ | |
| भोलानाथ | कवितासंग्रह | इ.स. १९६४ | ||
| मीरा (कवितासंग्रह) (मीराबाईंच्या भजनांचा अनुवाद) |
कवितासंग्रह | इ.स. १९६५ | १९९५, १९९९, २००३ | |
| विदुषक | इ.स. १९६६ | १९९३, १९९९, २००३ | ||
| बबलगम | इ.स. १९६७ | |||
| सलाम (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९७८ | १९८१, १९८७, १९९५, २००१, २००४, २००६ | |
| गझल (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९८१ | १९८९, १९९७, २०००, २००४ | |
| भटके पक्षी (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९८४ | १९९२, १९९९, २००३ | |
| तुझे गीत गाण्यासाठी (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९८९ | १९९१, १९९६, १९९८, २००१, २००३, २००४ | |
| बोलगाणी (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९९० | १९९२, १९९४, १९९६, १९९७, १९९९, २०००, २०००, २००१, २००२, २००३, २००३, २००४, २००४, २००५, २००६ | |
| चांदोमामा (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९९२ | १९९३, १९९३, २०००, २००५ | |
| सुट्टी एक्के सुट्टी (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९९२ | १९९३, १९९३, २००० | |
| वेड कोकरू | कवितासंग्रह | इ.स. १९९२ | १९९३, १९९३, २०००, २००५ | |
| आता खेळा नाचा | इ.स. १९९२ | १९९३, १९९३, २०००, २००६ | ||
| झुले बाई झुला | इ.स. १९९२ | १९९३, १९९३, २०००, २००६ | ||
| नवा दिवस | इ.स. १९९३ | १९९७, २००१ | ||
| उदासबोध (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९९४ | १९९५, १९९६, १९९८, २००२, २००५ | |
| त्रिवेणी (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९९५ | २००४ | |
| कबीर (कवितासंग्रह) (कबीराच्या दोह्यांचा अनुवाद) |
कवितासंग्रह | इ.स. १९९७ | २०००, २००३, २००५ | |
| मोरू (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९९९ | २००६ | |
| सूरदास (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९९९ | २००४ | |
| कविता माणसाच्या माणसासाठी (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९९९ | २००२, २००६ | |
| राधा (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. २००० | २००३ | |
| वाढदिवसाची भेट | इ.स. २००० | |||
| अफाटराव | इ.स. २००० | |||
| फुलपाखरू निळ निळ | इ.स. २००० | |||
| वादळ ( नाटक) | नाटक | इ.स. २००१ | ||
| ज्युलिअस सीझर (नाटक) | नाटक | इ.स. २००२ | २००६ | |
| आनंदऋतू | कवितासंग्रह | इ.स. २००४ | ||
| सूर आनंदघन (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. २००५ | ||
| मुखवटे (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. २००६ | ||
| काव्यदर्शन (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. १९६२ | ||
| तृणपर्णे (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. | ||
| गिरकी (कवितासंग्रह) | कवितासंग्रह | इ.स. |
मंगेश पाडगांवकर यांच्या काही विशेष प्रसिद्ध कविता Source : www.marathi.pro
- सांग सांग भोलानाथ, पाऊस पडेल काय ?
- फ़ूल ठेवूनि गेले
- सलाम
- सावर रे, सावर रे, उंच उंच झुला
- जेव्हा तुझ्या बटांना उधळी मुजोर वारा
- आम्लेट
- दार उघड , दार ऊघड, चिऊताई, चिऊताई दार उघड
- अखेरचे येतील माझ्या हेच शब्द ओठी
- प्रत्येकाने आप-आपला चन्द्र निवडलेला असतो
- नसलेल्या आजोबांचं असलेलं गाणं
- असा बेभान हा वारा
- मी बोलले न काही नुसतेच पाहिले
- आतां उजाडेल !
- सांगा कसं जगायचं
- अफाट आकाश
अरुण दाते, यशवंत देव,
असा बेभान हा वारा, कुठे ही नाव मी नेऊ
लता मंगेशकर, पं. हृदयनाथ मंगेशकर,
अशी पाखरे येती आणिक स्मृती ठेवूनी जाती
सुधीर फडके, यशवंत देव,
भातुकलीच्या खेळामधली राजा आणिक राणी
अरुण दाते, यशवंत देव,
भावभोळ्या भक्तीची ही एक तारी
लता मंगेशकर,
भेट तुझी माझी स्मरते, अजून त्या दिसाची
अरुण दाते, यशवंत देव,
दिवस तुझे हे फुलायचे, झोपाळ्यावाचून झुलायचे
अरुण दाते, यशवंत देव,
धुके दाटलेले उदास उदास
अरुण दाते, यशवंत देव,
डोळ्यांमधले आसू पुसती
सुधीर फडके, यशवंत देव,
जेव्हा तुझ्या बटांना उधळी मुजोर वारा
सुरेश वाडकर, श्रीनिवास खळे,
लाजून हासणे अन् हासून ते पहाणे
पं. हृदयनाथ मंगेशकर,
सांग सांग भोलानाथ, पाऊस पडेल काय?
सावर रे, सावर रे, उंच उंच झुला
लता मंगेशकर, पं. हृदयनाथ मंगेशकर,
शब्द शब्द जपून ठेव बकुळीच्या फुलापरी
सुमन कल्याणपूर,
श्रावणात घननिळा बरसला, रिमझिम रेशिमधारा
लता मंगेशकर, श्रीनिवास खळे
गौरव
- अध्यक्ष, मराठी बालकुमार साहित्य संमेलन, संगमनेर, इ.स. २०१०
- अध्यक्ष, विश्व साहित्य संमेलन, (इ.स. २०१०)
पुरस्कार
- साहित्य अकादमी पुरस्कार (इ.स. १९८०) : सलाम या कवितासंग्रहासाठी
- महाराष्ट्र भूषण पुरस्कार
- पद्मभूषण पुरस्कार[१] (इ.स. २०१३)
- महाराष्ट्र साहित्य परिषदेचा म.सा.प. सन्मान पुरस्कार (इ.स. २०१३)
No comments:
Post a Comment